سیری در سلوک عرفانی میرسیدعلی همدانی

author

  • عبدالغفور آرزو دانش ‏آموختۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تربیت مدرس، ایران/ سفیر جمهوری اسلامی افغانستان در تاجیکستان
Abstract:

حضرت میرسیدعلی همدانی یا به تعبیر صمیمانة مردم تاجیکستان «حضرت امیرجان»، از عرفای بزرگی است که اصول و مبانی تعلیماتش فراتر از حوزۀ فرهنگی و تمدنی‌ اوست. در این مقاله، پس از ذکر شرح‌حالی کوتاه از این عارف وارسته، دربارۀ طریقة عرفانی او بحث شده و این سالک صاحب‌دل خوشه‌چین خرمن بزرگانی همچون خواجه‌ عبدالله انصاری، شیخ اکبر محی‌الدین‌بن عربی، ابوحامد غزالی، شیخ ‌فریدالدین عطار، سنایی غزنوی، مولانا ‌جلال‌الدین بلخی، شیخ‌ نجم‌الدین کبری، شیخ ‌محمود شبستری، شیخ ‌علاءالدوله سمنانی، خواجه ‌شمس‌الدین محمد حافظ، شیخ‌ مصلح‌الدین سعدی و... دانسته شده است. در بخش دیگری از مقاله، مشرب مذهبی، عرفانی و فکری میرسیدعلی موضوع بحث قرار گرفته و با اشاره به سیروسلوک عرفانی این عارف برجسته، مقام او فراتر از نحله‌های کلامی و فقهی قلمداد شده است. در بخش پایانی مقاله، مفهوم ولایت بررسی شده و دیدگاه عارفانۀ حضرت امیرجان در این باره بیان شده و این نتیجه به‌دست آمده که میرسیدعلی همدانی با تکیه به عرفان که دین باطنی همۀ انسان‌هاست، با معرفت شهودی همۀ مرزهای فکری را به مرز همدلی تبدیل کرده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

فلسفۀ اجتماعی میرسیدعلی همدانی

میرسیدعلی همدانی راجع به طبیعت حیوانی، زندگی اجتماعی و سیاسی، و اخلاق و آداب آدمیان اندیشه‌های جالب ‌توجه دارد. اندیشه‌های ایشان دربارۀ این مباحث در رساله‌های «ذخیره‌الملوک»، «آداب‌المشایخ»، و «مکارم‌الاخلاق» منعکس شده‌اند. در این مقاله، عقاید اجتماعی، سیاسی و اخلاقی میرسیدعلی با تکیه بر آثار او مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. از تحلیل وجوه گوناگون نظریات اجتماعی و سیاسی سیدعلی همدانی می‌توان ...

full text

«رسالۀ شرحیه» میرسیدعلی همدانی

رسالۀ «مشارب‌الاذواق» میرسیدعلی همدانی ماهیت عرفانی داشته و مؤلف در آن به شرح اصطلاحات و مضامین قصیدۀ «خمریۀ میمیه» ابن‌فارض مصری پرداخته است. این اثر همچنین شرح و توضیح مسائل علم عروض را نیز دربرمی‌گیرد. هدف این رساله فهماندن محتوای قصیدۀ عرفانی «خمریۀ میمیه» به سالکان و تشریح مبانی اشارات و معانی عبارات آن به عارفان است. میرسیدعلی در تفسیر این قصیۀ عرفانی، جمال خداوند را مقصود کلی برای لذت وص...

full text

رسالة «منامیه» از میرسیدعلی همدانی

رساله‌نویسی از روزگاران گذشته در دنیای اسلام رواج داشت و دانشمندان و ادبا، نکته‌ها و یافته‌های مهم و ضروری خود را در قالب رساله عرضه می‌کردند. کار رساله‌نویسی‏ در روزگار میرسیدعلی همدانی (713-786ه‍.ق/ 1313-1384م.)، یعنی سدة هشتم هجری نیز چون بسیاری دیگر از دوره‌ها رونق فراوان داشته است؛ چنان‌که بیشتر آثار هم‌روزگاران وی در قالب رساله نوشته شده است. در میان رساله‌نویسان آن روزگار، نام سیدعلی همد...

full text

میرسیدعلی همدانی و «ذخیره‌الملوک» او

میرسیدعلی همدانی (۱۳۱۴-۱۳۸۶م)، نمایندۀ بزرگ علم و ادب و فلسفه و حمکت مشرق‌زمین، در رواج و توسعۀ تعدادی از علوم زمان خویش سهم بسزا داشته است. یکی از آثار مهم این عارف شهیر «ذخیره‌الملوک» است که موضوع آن را پند و نصیحت به شاهان و حاکمان و دیگر طبقات جامعه تشکیل می‌دهد. این اثر متشکل از ده باب است. عقیدۀ شاه عادل و رعیت‌پرور در باب پنجم این اثر باعنوان «در احکام ولایت و سلطنت و عمارت و حقوق رعایا ...

full text

مثنوی «هفت وادی» میرسیدعلی همدانی

میرسیدعلی همدانی از زمرۀ عارفان و ادیبان پرکاری است که آثار فراوان علمی و ادبی تألیف کرده است و محققان تعداد آن‌ها را بیش از ۱۷۰ نسخه دانسته‌اند. یکی از آثار باقی‌ماندۀ او مثنوی هفت وادی است که ۶۴۲ بیت دارد. دربارۀ منسوب بودن این مثنوی به میرسیدعلی همدانی میان محققان اختلاف‌نظر وجود دارد. برخی چون هرمان اته، اشپرینگر و علی محمدی خراسانی این مثنوی را اثر عطار نیشابوری دانسته‌اند؛ اما سع...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 16  issue 44

pages  9- 26

publication date 2016-04-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023